Joseph Campbell’ın “Kahramanın Sonsuz Yolculuğu” kitabı; bir çok disiplini etkilemiş, çok uzun çalışmaların sonucu ortaya çıkmış, “karşılaştırmalı mitoloji” alanındaki en önemli eserlerden.
Kitapta, “monomit” kavramı dünyanın çeşitli bölgelerindeki mitlerden örneklerle anlatılıyor. Monomit özellikle sinema ve edebiyat alanında çok bilinen ve kullanılan bir hikaye akışı.
Campbell’a göre, dünyanın çeşitli bölgelerindeki insanların, değişik zamanlarda ortaya çıkan hikayelerinde, ortak bir akış vardır. Tüm hikayelerin ortak hikayesi olan bu akış, “monomit” olarak adlandırılır.
Monomit, 3 ana ve 17 alt aşamadan oluşuyor. Ana aşamalar:
- Yola Çıkış
- Erginlenme
- Dönüş
Monomit Ana Aşamaları
Monomit – Yola Çıkış
Kahraman, olağan dünyasından çıkması için bir çağrı alır. Bu çağrı genellikle işaretler, olağanın dışında olaylar olarak belirir. Kahraman belki ilk başta bu çağrıyı reddeder; ama eninde sonunda kabul edip konfor alanından çıkacak ve hikayesi burada başlayacaktır.
Monomit – Erginlenme
Konfor alanından çıkıp geldiği alanda “rehber“/”masalsı güçler” ile karşılaşır. Bu rehber sayesinde eğitilir, hazırlanır. Düşmanlarla savaşıp zafer kazanır.
Monomit – Dönüş
Kahraman dönüş yolundayken, galip geldiği düşmanların daha zorluları ile karşılaşır. Böylece öğrendikleri tam anlamıyla sınanmış olur.
Artık görevi, dönüp öğrendiklerini anlatmaktır.
Dijital Dönüşümde Monomit Aşamaları
(“Kahramanın Yolculuğu Aşamaları”nın Dijital Dönüşüm Sürecine İzdüşümü)
Dijital Dönüşüm – Yola Çıkış
Dijitalleşmemiş veya hibrid süreçler, birbiri ile entegre olmayan sistemler hem çeşitli sorunlar hem de rekabette geri kalmaya yol açmaya başlar.
Buradaki kahramanımız olan şirketin üst yönetimi hemen yola çıkmayabilir.
Çağrının reddi dediğimiz aşamalardan geçip sonunda kaçınılmaz olduğunu anladığı “dijital dönüşüm yolculuğu”na başlamaya karar verir.
Dijital Dönüşüm – Erginlenme
Bu aşamada birçok zorlukla karşılaşılır. Yönetişim yapısı ve süreçler revize edilmeden bir kaç ürün alarak dönüşümün tamamlanacağı düşünülebilir.
Conway yasasında bahsedildiği gibi şirkette kullanılan ürünler, o şirketteki iletişim ve yönetişim yapısının bir aynasıdır.
Dönüştürülememiş yönetişim yapısı yazılımlara yansıyacağından (bkz. Conway Yasası), sadece yazılım satın alımları ile ilerleyen bir dijital dönüşüm yolculuğu başarısız olacaktır.
Daha önce bu dönüşümü başarı ile tamamlayanlar/alanında uzman danışmanlar süreçte rehber görevi görecektir.
Rehber uzmanlar yardımıyla, temel süreçlerden başlayıp sistemelere doğru uzanan tüm konular tek tek ele alınmalıdır.
Monomitteki erginlenme aşamasındaki gibi, zorluklarla tek tek yüzleşip gelişmek, değişmek ve sorunlarla başetmeyi öğrenmek gerekir.
Sorunlarla başetmeyi (monomitte düşmanlarla savaşma) öğrendikten sonra kurumunuz artık sonraki aşamaya hazırdır.
Dijital Dönüşüm – Dönüş
Monomit kavramındaki dönüş aşamasında olduğu gibi; “düzeni kurduk, öğrendik” dediğinizde de başetme yeteneklerinizi sınayan yeni sorunların ortaya çıkması kaçınılmazdır. Mesela neler?
İstisnai durumların getireceği zorluklar, insanların buna uyum göstermedeki farklı eşikleri, süreçlerin/sistemlerin dinamiklere göre güncellenme ihtiyacı genelde düşünülememiştir. Sorunlar ortaya çıktıkça öğrenilir.
Bu aşamada genelde öğrenilen ders değişimin sürekliliğidir.
Sürekli öğrenme ve iyileştirmenin bitmeyen bir döngü olduğu dersi de alındıktan sonra dönüş yolculuğu tamamlanmaya başlanır.
Artık rehberlik etme zamanıdır. Öğrenilenler, yolculuğa yeni çıkanlara öğretilir.
Monomit Kavramı Alt Aşamalar
Yazının başında monomit sürecinde 3 ana, 17 alt aşama olduğunu belirtmiştim.
Alt aşamaları dahil ederek; daha detaylı ve daha çok sayıda somut örnek barındıran bir düşünme pratiği yapmak elbette mümkün.
Farklı bakış açılarıyla yaklaşmak isterseniz; buradaki girişi bir başlangıç noktası alarak monomit üzerinden süreçlerinizi/sorunlarınızı düşünüp yaratıcı çözümler geliştirebilirsiniz.
Düşünme Önerileri
Dijital dönüşüm yolculuğunun bir evresinde takılı kalmış şirketlere tanık oldunuz mu?
Rehberlik görevini üstlenmeyen bir şirket sizce yolculuğu tamamlamış sayılabilir mi?
Dijital dönüşüm yolculuğunda sizin şirketiniz hangi aşamada?
Dijital dünya ile olan bireysel ilişkimizi, bu perspektiften değerlendirmek sizce mümkün mü?
Kaynaklar
Joseph Campbell, Kahramanın Sonsuz Yolculuğu
Beğenebileceğiniz Yazılar
- Conway Yasası ile Yazılım Yapısından Kurumsal Çıkarımlar
- Mitolojik Liderlerden Günümüze Yöneticilik – Zeus ve Orunmila
- Hint Mitolojisinden Kurumlara
- Küçük Prens Kitabından Liderlik Dersleri
Görselleştirilmiş Yazı (Web Hikayesi)
